Met de openstelling van het theehuis wil de Stichting Theelicht een ontmoetingsplek creëren voor de bezoekers aan de begraafplaats Orthen.
Achtergrond en historie
In 1858 werd de begraafplaats in gebruik genomen. Het mortuarium werd hier in 1872 gebouwd. Het is gedurende ongeveer 100 jaar gebruikt om overledenen op te baren, voor zij begraven werden.
In de loop der tijd ging deze functie verloren en werd het gebouw gebruikt als dienstgebouw door de beheersstichting van de begraafplaats, Stichting Solamen, en stond het gedeeltelijk leeg.
Tót het oog van de initiatiefnemers van het theehuis op dit monument viel, wat uiteindelijk resulteerde in de opening van theehuis Het Theelicht.
Momenteel wordt het theehuis mogelijk gemaakt door ongeveer 30 vrijwilligers: gastvrouwen en bestuursleden.
architectuur
Het voormalige mortuarium is in neoromaanse stijl gebouwd en staat ten oosten van de in 1882 gebouwde Bisschopskapel.
Het eenlaags gebouw is opgetrokken in baksteen op een rechthoekige plattegrond, met cementen hoekpilasters. Onder de oversteek van de zadeldaken loopt een rondboogfries. De rondboogvensters hebben zesruitramen en cementen wenkbrauwen. De entree bevond zich in de uitstekende middenrisaliet, deze is later verplaatst naar de rechterzijde. Een risaliet of geveloorsprong is het gedeelte van een gevel dat over de volle breedte naar voren springt. Door toepassing van een risaliet krijgt de gevel meer geleding, meer reliëf en schaduwwerking. Rond 1988 werd de oorspronkelijk zinken dakbedekking vervangen door dakleer. In 2016 is het pand geheel gerestaureerd en voorzien van een zinken felsdak.
Het mortuarium is in 2002 als rijksmonument opgenomen in het Monumentenregister, onder meer vanwege de “cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociale en geestelijke ontwikkeling, in het bijzonder de ontwikkeling van de katholieke grafcultuur. Het is tevens van belang als illustratie van de typologische ontwikkeling van met begraafplaatsen verbonden architectuur. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de toegepaste Neoromaanse stijlelementen”.